დიდფესვება ალოკაზია (ლათ. Alocasia macrorrhiza Schott), ანუ ალოკაზია არმა, ალოკაზიის ერთ-ერთი ყველაზე დიდ ზომის სახეობაა. ის სიმაღლით შესაძლოა, 2 მ-საც კი აჭარბებდეს, გულის ფორმის ფოთლები კი სიგრძეში - 1 მ-ს, ხოლო სიგანეში 60-70 სმ-ს აღწევს.
ოთახის პირობებში მცენარე იშვიათად ყვავის, მაგრამ თუ მაინც იყვავილა, მოყვითალო-მომწვანო ბუტკოს ივითარებს, რომელშიც წვრილ-წვრილი, სურნელოვანი ყვავილებია მოთავსებული.
ალოკაზია არმა ძალზე მგრძნობიარეა ამინდის მიმართ და გაწვიმებამდე „ტირილს იწყებს“ - მისი ფოთლის წვერზე ჩნდება გამჭვირვალე წვეთები, ამის გამო ხალხში „მტირალასა“ და „ამინდის წინასწარმეტყველსაც“ ეძახიან.
ხალხურ მედიცინაში ალოკაზია არმა „სამფოთოლას“ სახელწოდებითაა ცნობილი, რადგან მეოთხე ფოთლის გაჩენისთანავე მცენარის ყველაზე ძველი ფოთოლი ჭკნობას იწყებს და მხოლოდ სამი საღი ფოთოლი რჩება. ხალხურ მედიცინაშიც სწორედ ეს დამჭკნარი ფოთოლი გამოიყენება - სანამ ბოლომდე გახმება, ფოთოლს მცენარეს აშორებენ (აჭრიან) და მისგან სამკურნალო ნაყენს ამზადებენ.
ალოკაზია არმას ნაყენი გამოიყენება ისეთი სერიოზული დაავადებების სამკურნალოდ, როგორიცაა: ოსტეოქონდროზი, პოდაგრა, პოლიართრიტი, მიოზიტი და ა.შ. თუმცა, ნაყენის თვითნებურად დამზადება და თვითმკურნალობა დაუშვებელია - მცენარე შხამიანია და შეიძლება გამოუსწორებელი ზიანი მოგაყენოთ.
სიფრთხილე გამოიჩინეთ მცენარესთან მუშაობის პროცესშიც - ხელებზე ხელთათმანი გეკეთოთ, მუშაობის დასრულებისთანავე კი ხელები საპნით დაიბანეთ.
ალოკაზია არმა ხშირად ალოკაზია ოდორაში ერევათ. ეს ორი სახეობა ერთი შეხედვით მართლაც ჰგავს ერთმანეთს. ამიტომ, თუ ალოკაზიას შეძენას გადაწყვეტთ, აუცილებლად გაარკვიეთ, მისი ზუსტი დასახელება, რადგან ამ ორ მცენარეს სრულიად განსხვავებული მოვლის პირობები ესაჭიროება.
განათება და ტემპერატურა
ალოკაზია არმა სინათლისა და სითბოს მოყვარული მცენარეა.
ზაფხულში ჰაერის ტემპერატურა 22-260C უნდა იყოს, ზამთარში კი 180C-ს არ უნდა ჩამოსცდეს.
მცენარე ოთახის ყველაზე ნათელ ადგილას მოათავსეთ, მხოლოდ მზის პირდაპირ სხივებს მოარიდეთ და შუადღის მზე ფარდით გაუფანტეთ.
ჰაერის ტენიანობა
ოთახის პირობებში ალოკაზია არმას ოთახის ტემპერატურის წყალი შეასხურეთ (ყოველდღე ან სამ დღეში 1-ხელ), ან ფოთლები სველი ჩვრით გაუწმინდეთ (კვირაში 2-ჯერ).
ტენიანობის ასამაღლებლად შეგიძლიათ, ქოთნის სადგამზე სველი კენჭებიც დაუფინოთ ან სველი ქვიშით სავსე ჭურჭელი ალოკაზია არმას სიახლოვეს მოათავსოთ.
მორწყვა
ალოკაზია არმა ვეგეტაციის პერიოდში რაც შეიძლება უხვად უნდა მორწყათ - მიწის ზედა ფენის გამოშრობისთანავე.
შემოდგომიდან მორწყვა თანდათან გააიშვიათეთ.
ზამთარში კი მხოლოდ მიწის ზედა ფენის გამოშრობიდან მე-2-3 დღეს მორწყეთ.
ნიადაგი და გადარგვა
ახალგაზრდა მცენარე წელიწადში 1-ხელ უნდა გადარგოთ, ზრდასრულ მცენარეს კი გადარგვა 2-3 წელიწადში 1-ხელ ესაჭიროება. ეს პროცედურა აუცილებლად გაზაფხულის დადგომისთანავე ჩაატარეთ.
რაც შეეხება ნიადაგს, კარგი იქნება, თუ ალოკაზია არმასთვის ქვიშის, ტორფის, ფოთლოვანი და წიწვოვანი მიწის ნარევს (1/2/2/2) გამოიყენებთ.
შეგიძლიათ, სუბსტრატში ხის ნახშირიც გაურიოთ, რაც მცენარეს ფესვებში წყლის ჩადგომისგან დაიცავს.
კარგი დრენაჟისთვის ქოთნის ფსკერზე კერამზიტის, კენჭების ან აგურის ნამტვრევებიც მოუფინეთ.
განოყიერება
ალოკაზია არმას განოყიერება თვეში 2-ჯერ, მხოლოდ გაზაფხულსა და შემოდგომაზე სჭირდება, რისთვისაც შეგიძლიათ, ფოთოლდეკორატიული ოთახის მცენარეებისთვის განკუთვნილი ნებისმიერი სასუქი გამოიყენოთ.
გამრავლება
ალოკაზია არმას გამრავლება შეგიძლიათ გაზაფხულზე - თესლით, ფესვის დაყოფით ან ღეროს კალმით.
თესლით გასამრავლებლად საჭიროა: მცენარის თესლი ტორფითა და ქვიშით მომზადებულ მსუბუქ სუბსტრატში არც ისე ღრმად მოათავსოთ და ზემოდან შუშა ან პოლიეთილენის თხელი ფენა დააფაროთ. ნათესს დროდადრო წყალი უნდა მოასხუროთ და გაანიავოთ.
გაცილებით მარტივია მცენარის ფესვის დაყოფით და ღეროს კალმით გამრავლება.
ამ შემთხვევაშიც, დასაფესვიანებლად, ტორფითა და ქვიშით მომზადებული სუბსტრატი გამოგადგებათ.
მავნებლები
ალოკაზია არმას ზოგჯერ ფოთლებზე მავნებლები უჩნდება.
ასეთ შემთხვევაში მცენარეს საპნიანი წყლით ფოთლები და ღეროები სათითაოდ გაუწმინდეთ ან აკტელიკის ხსნარი (1-2 მლ/1 ლ წყალი) შეასხურეთ.