იმუნიტეტი - მართალია თუ არა, რომ ეს სიტყვა რომის იმპერიის მონებს უკავშირდება?
13:43 ოთხ. 22 დეკემბერი, 2021 წელი
არსებობს ვერსია, რომ სიტყვა „იმუნიტეტი“ ეპიდემიას გადარჩენილი მონების აღსანიშნავად გამოიყენებოდა. ამ ვერსიის თანახმად, მონებს სხვადასხვა ვირუსისა და ეპიდემიის შედეგად გარდაცვლილი ადამიანების დასამარხად აგზავნიდნენ და ვინც უკან ჯანმრთელი და უვნებელი დაბრუნდებოდა, სახელით immunitas მოიხსენიებდნენ. რამდენად ახლოსაა სიმართლესთან ეს ვერსია?
იმმუნის / immunis ლათინური სიტყვაა და რაღაცისგან გათავისუფლებას, „ხელშეუხებელს” ნიშნავს. ალბათ მიხვდით, რატომ უწოდეს ორგანოთა ამ ურთულეს და უნატიფეს სისტემას ეს სახელი – ის ხომ დაცვის მთავარი ხაზია, რომელიც მრავალ განსაცდელს გვაცილებს თავიდან.
„immunitas“ - ამ სიტყვით რომის იმპერიაში აღინიშნებოდა მონობისგან ცალკეული ადამიანის ან ადამიანთა საზოგადოების გათავისუფლება.
ასევე, რომში „იმუნიტეტს“ ანუ გადასახადებისგან გათავისუფლებას ზოგჯერ მთელ ქალაქებს ანიჭებდნენ. არსებობდა დროებითი (მაგალითად, ხანძრის ან სტიქიური მოვლენების შემდეგ) და სამუდამოდ მინიჭებული იმუნიტეტი.
ამავდროულად, ძველ რომში ნამდვილად არსებობდნენ იმუნები, მაგრამ მათ არაფერი ჰქონდათ საერთო მონებთან ან რაიმე სახის ეპიდემიასთან: იმუნებს უწოდებდნენ ჯარისკაცებს, რომლებიც ამა თუ იმ რუტინული მოვალეობისგან გათავისუფლდნენ, რადგან სხვა უფრო სასარგებლო უნარები აღმოაჩნდათ.
ჩვენს დროში კი სიტყვა „იმუნიტეტი“ კი, სხვადასხვა წყაროების თანახმად, ფართოდ გავრცელდა ფრანგული ენიდან 1879-1881 წლებში, ხოლო სამედიცინო ტერმინი იმუნური სისტემა / Immune system, რაც აღნიშნავს ორგანიზმის ბრძოლისუნარიანობას, დამოწმებულია 1917 წლიდან.
გარდა ამისა, სიტყვა „იმუნიტეტს“ კიდევ ერთი მნიშვნელობა აქვს: აღნიშნავს გარკვეულ უფლებას, რომელიც ენიჭება მაღალი წოდების, თანამდებობის პირს. მაგალითად, დიპლომატიური იმუნიტეტი ან დეპუტატის იმუნიტეტი.
ესეც საინტერესოა:
ძილის პოზა, როგორც სიგნალი ჯანმრთელობის პრობლემაზე
დაფნა ხალხურ მედიცინაში - გსმენიათ ამის შესახებ?
წყარო: www.etymonline.com
სიახლეები ამავე კატეგორიიდან