ტიციანის იდუმალი შედევრი, რომელმაც იტალიელი მაღალჩინოსნის სახელი და სიყვარული გადაარჩინა

სურათს ჯერ „შემკობილი და შეუმკობელი სილამაზე“ უწოდეს, სახელწოდება „მიწიერი და ზეციური სიყვარული“ ტილოს შექმნიდან 150 წლის შემდეგ გაჩნდა, თუმცა რას უწოდებდნენ თავად მხატვარი ან შემკვეთი, ეს უცნობია.

მიიჩნევა, რომ ტიციანმა ტილო ვენეციის რესპუბლიკის საბჭოს მდივან ნიკოლო აურელიოს შეკვეთით დახატა, რომელიც ვინმე ლაურა ბაგაროტოზე დაქორწინებას აპირებდა და ეს ნახატი ახალგაზრდა ცოლისთვის საჩუქრად უნდა მიეძღვნა.

ეს ქორწინება ვენეციაში განსჯის საგანი გახდა და ამის მიზეზი პატარძლის წარსული იყო:
ლაურა ბაგაროტო ახალგაზრდა ქვრივი გახლდათ. მისი პირველი ქმარი, პადუაში მცხოვრები არისტოკრატი ფრანჩესკო ბორომეო, ვენეციის რესპუბლიკისა და საღვთო რომის იმპერიის ომის დროს (1508-1516 წ.წ.), იმპერატორის მხარეზე გადავიდა. პადუა ვენეციას ეკუთვნოდა, ამიტომ ბორომეო, როგორც მოღალატე, დაიჭირეს და სიკვდილით დასაჯეს. ამის შემდეგ ლაურას ბევრი ნათესავი ციხესა და გადასახლებაში აღმოჩნდა. ლაურას მამა, მეცნიერი ბერტუჩო ბაგაროტო დააპატიმრეს და ცოლისა და შვილების თვალწინ ჩამოახრჩვეს.

მაღალჩინოსანი ვენეციელის სახელმწიფო დამნაშავეების ქვრივთან და შვილთან კავშირი სპეციალური კომისიის განხილვის საგანი გახდა, რომელმაც საბოლოოდ ქორწინების ნებართვა გასცა.

ხელოვნებათმცოდნეები ვარაუდობენ, რომ ვენეციის ყველაზე პრესტიჟულ მხატვართან ტილოს შეკვეთა სწორედ იმას ემსახურებოდა, რომ მოქალაქეების თვალში ამ ქორწინებას რესპექტაბელურობა შეეძინა და პატივისცემა დაემსახურებინა.

მართლაც, ტიციანმა პატარძლის იდეალიზებული იმიჯი შექმნა:

იდენტური გარეგნობის მქონე ორი ქალი სიყვარულის ქალღმერთის ორ სახეს წარმოადგენს, თუმცა არ იფიქროთ, რომ ეს ლაურა ბაგაროტოს სახეა - ასე რომ იყოს, გამოდის, შიშველი ნატურაც ლაურა უნდა ყოფილიყო, რაც წესიერი ქალიშვილის რეპუტაციას მეტისმეტად დააზარალებდა.
ტიციანმა ახალდაქორწინებული ქალიშვილის ზოგადი სახე შექმნა.

ახლა კი სიმბოლოების შესახებ:

ქალს თეთრი კაბა აცვია და სარტყელი აკრავს, რაც ქორწინების ერთგულების სიმბოლოა;
ხელებს ხელთათმანი უმშვენებს - სასიძოები ქალიშვილებს სერიოზული განზრახვის ნიშნად, ხელთათმანს ჩუქნიდნენ;
თავზე ყვავილების გვირგვინი - მარადმწვანე, სურნელოვანი მირტი სიყვარულსა და ერთგულებას განასახიერებს;
სურათის უკანა ფონზე გამოსახული კურდღლები მრავალრიცხოვანი შთამომავლობის სურვილს ასახავს.
ქალიშვილი ხელით ეხება თასს - მსგავსი ჭურჭლით ვენეციელი სასიძოები საპატარძლოებს საქორწინო საჩუქრებს უძღვნიდნენ;
პეიზაჟი - მთისკენ მიმავალი ბილიკი ქორწინების რთულ გზას განასახიერებს, მარჯვნივ გაშლილი ვაკე კი - ქორწინების ხორციელ სიამოვნებას.

შიშველი ქალი - ეს ქალღმერთი ვენერაა, რომელიც ძალიან ჰგავს თეთრკაბიან ქალს, რადგან იმ დროში პატარძალს ქალღმერთს ადარებდნენ. ქალღმერთს ხელში ანტიკური ლამპადა, იგივე ჩირაღდანი უჭირავს - ამაღლებული, ღვთაებრივი სიყვარულის სიმბოლო და, თითქოს, პატარძლის ქორწინების გზას ანათებს.
კუპიდონი (ამური) - ქალღმერთსა და ქალს შორის შუამავალი.

თეთრი კაბით გამოსახულ ქალს ხელში ყვავილები უჭირავს, რაც მრავალფეროვანი სიყვარულის შერწყმას ნიშნავს.
ჩვენ ვხედავთ, რომ ორივე ვენერა თანაბრად ფასეულია.
ამით დიდი ხელოვანი იმაზე მიანიშნებს, რომ ადამიანისთვის მიწიერი/ფიზიკური და ზეციური/სულიერი ნეტარება ერთნაირად მნიშვნელოვანია.

ტილოზე იმის პასუხსაც იპოვით, თუ რა ემართება მას, ვისთვისაც სიყვარული მხოლოდ ხორცის ზეიმია:

მარმარილოს ჭაზე, რომელიც, ერთ-ერთი ვერსიით, ვენერას შეყვარებულის ადონისის აკლდამაა, მარცხენა კუთხეში გამოსახული ცხენები სიმბოლურად ვნებას განასახიერებენ, ხოლო მარჯვენა კუთხეში ეჭვიანი მარსის მიერ ადონისის ცემის სცენაა დატანილი, როგორც სასჯელი მრუშობისთვის.
მარმარილოს ჭაზე ნიკოლო აურელიოს ოჯახურ გერბსაც შეამჩნევთ.

აღწერილი სიუჟეტი არა მხოლოდ ქალღმერთ ვენერას სიყვარულის ტრაგიკულ დასასრულზე, არამედ ლაურა ბაგაროტოს სევდიან წარსულზეც მიანიშნებს.

ტილო დაცულია ბორგეზეს მუზეუმში, რომი, იტალია.